مدیریت استرس چیست و استراتژی‌های کنترل استرس کدامند؟

بررسی مدیریت استرس در روانشناسی

مدیریت استرس یک فرایند پیچیده و دشوار نیست. تمامی ما حتی برای یکبار هم که شده، استرس را تجربه کرده‌ایم. چه بسا شاهد استرس‌های تخریب‌گر نیز بوده‌ایم که مضرات بسیار زیادی را به همراه داشته‌اند. در بسیاری از موارد نیز استرس‌ها می‌توانند در شما انگیزه ایجاد کنند تا موفقیت‌های بزرگ را تجربه کنید. آیا می‌دانید استرس چطور پدید می‌آید؟ قبل از اینکه اقدامات لازم برای مدیریت هوشمندانه‌ی استرس را به کار ببندید، بهتر است ریشه‌ی استرس را بشناسید. استرس‌های شدید اغلب ناشی از مواردی مانند:

• مرگ و میر برخی از عزیزان و یا اعضای خانواده
• بیماری‌های جدی
• از دست دادن شغل
• رویداد خطرناک

و غیره هستند. بنابراین برای کنترل استرس می‌توان شاهد استفاده از تکنیک‌ها و استراتژی‌های خارق العاده و کاربردی بود. استرس می‌تواند (روح و جسم) روان و تن فرد مورد نظر را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین می‌توان گفت که: ریشه بسیاری از بیماری‌های مختلف در استرس می‌باشد. در تعاریف مختلف شاهد از این عارضه با عناوین مختلفی همچون: اختلال اضطرابی، فرسودگی شغلی و … یاد می‌شود.

استرس و نحوه‌ی مدیریت آن را بشناسید

یکی از موارد بسیار مهم و نکات طلایی برای جلوگیری از بروز مشکلات مختلف اعم از جسمی و روحی (ناشی از ورود استرس‌های مختلف به بدن) مدیریت استرس در روانشناسی است. بسیاری از پزشکان متخصص به دنبال راهکارهای درمانی گسترده‌ای جهت تسکین استرس مزمن بوده‌اند، اما نتیجه این تحقیقات حاکی از عدم دریافت پاسخ مناسب برای تسکین استرس مزمن بوده است. این در حالی است که پژوهش‌های روانشناسان برای مدیریت ایده آل استرس، نتایج موفقیت آمیز را به همراه داشته است. به طوری که آنها را برای مبارزه با استرس و در نتیجه دستیابی به یک زندگی آرام و شاد، ترغیب می‌کند. شاید این سوال برای شما نیز پیش آید که: چگونه می‌توان استرس را مدیریت کرد؟! از مدیریت و کنترل استرس با عنوان Stress Management یاد می‌کنند که یک راهکار ایده‌آل جهت مقابله با استرس و تبدیل آن به یک فرایند نجات بخش در شرایط سخت و دشوار، می‌باشد. بسیاری از روانشناسان با بهره برداری از استراتژی‌های خارق العاده، به این امر مهم پی برده‌اند که در برخی از مواقع استرس می‌تواند مفید نیز تلقی شده و تأثیر بسزایی بر روی موفقیت‌های غیر ممکن داشته باشد. قبل از بهره برداری از تکنیک‌های مدیریتی، باید مرحله پذیرش استرس را سپری کنید. برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که استرس‌هایی که مشکلات افسردگی را در بر دارند، ریشه‌ی ژنتیکی خواهند داشت. در مواردی که اخیرا نیز ذکر شد، می‌توان شاهد مهمترین دلایل برای بروز استرس در افراد مختلف، بود.

اهمیت مدیریت استرس در روانشناسی

آیا تاکنون به اهمیت مدیریت استرس در روانشناسی توجه کرده‌اید؟ قطعا شما نیز در بسیاری از فرایندها و مراحل زندگی به طور ناخواسته از تکنیک‌های مختلف برای مدیریت و کنترل استرس استفاده کرده‌اید. بهتر است بدانید که تمام تکنیک‌هایی که اغلب مردم مورد استفاده قرار می‌دهند، مفید نخواهد بود. گاها شاهد هستیم که بسیاری از افراد به دنبال درمان استرس خود با استفاده از روش‌هایی مانند:

• استفاده از مواد مخدر
• استفاده از نوشیدنی‌های الکل دار
• صرف هزینه‌های گزاف جهت درمان

هستند. قطعا نمی‌توان از راهکارهای ذکر شده به عنوان استراتژی‌های مفید برای درمان استرس یاد کرد. این در حالی است که مدیریت استرس در روانشناسی با ارائه راهکارها و تکنیک‌های خارق العاده، فرایند کاهش استرس و مدیریت آن را به همراه داشته و نتایج ایده آلی را برای زندگی متقاضیان به همراه خواهد داشت. یکی از موارد و نکات بسیار مهم در بهره‌برداری از این استراتژی‌ها، عدم تاثیر گذاری آنها بر روی اشخاص مختلف، است. بهتر است بدانید که افراد از تفاوت‌های جسمی و روحی بسیار متفاوتی برخوردار هستند. بنابراین اگر یک تکنیک مدیریتی بر روی فردی تاثیر مثبت دارد، قطعا نمی‌توان گفت که: استفاده از آن برای افراد دیگر نیز به همین اندازه، مثبت و ایده آل خواهد بود. بنابراین متقاضیان باید به دنبال مهارت‌های خاص مدیریتی باشند که از سبک زندگی و شخصیت آنها تبعیت نموده و سازگاری قابل توجهی را در بر داشته باشند.

این مدیریت شما را همراهی می‌کند تا فشار روانی وارد شده را کنترل نموده و از زندگی متعادل‌تری برخوردار گردید. با این روش مدیریتی می‌توانید چالش‌های پیش رو را سپری کرده و از آرامش در روابط، شادی در زندگی و سلامت در سازندگی برخوردار گردید.

5 مهارت کاربردی برای کنترل استرس

این روزها شاهد بسیاری از مهارت‌های مدیریتی برای کنترل استرس از جمله: مدیریت استرس دانش آموزان، صاحبان مشاغل خاص و غیره خواهیم بود. قبل از هر چیز باید بدانید هیچ راهکار درمانی برای مدیریت و کنترل استرس وجود ندارد. بنابراین اولین و مهمترین گام تکیه به فرایند خودسازی، است. برای کنترل استرس‌های روزانه دانش آموزان می‌توانید از روش‌های مقابله‌ای مناسب استفاده کنید. تنفس صحیح و مدیتیشن از جمله راهکارهای روزانه در این زمینه تلقی می‌گردند. از راهکارهای هوشمندانه برای یک فرایند کنترلی ایده‌آل، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ذهن آگاهی و بهره برداری از آن برای مدیریت استرس در روانشناسی:

یکی از تمرین‌های بسیار مهم جهت مدیریت استرس در روانشناسی تمرکز کافی بر روی ذهن آگاهی است. منظور از ذهن آگاهی، مسلط شدن بر تمامی افکار و اعضای بدن در حال حاضر، می‌باشد. در این استراتژی، زمان و مکان از اهمیت بالایی برخوردار نخواهند بود. بلکه شما تمرین می‌کنید که فقط در لحظه زندگی کرده و از واکنش‌های مختلف ذهن و بدن خود در حال حاضر آگاه شوید. با این روش می‌توانید فرایند مسلط شدن به ذهن و بدن خود را تمرین نموده و برای کنترل استرس از آن استفاده کنید.

 در بسیاری از تکنیک‌های مدیریت استرس دانش آموزان شاهد به کارگیری تمرین ذهن آگاهی بوده‌ایم. این فرایند موجب شده است که دانش آموزان استرس گذشته و آینده را در حال حاضر فراموش نموده و موفقیت‌های قابل توجهی را تجربه نمایند.

مدیتیشن و تاثیر آن در کنترل استرس:

یکی از مهمترین المان‌هایی که می‌تواند در کنترل استرس نقش بسزایی داشته باشد، کنترل تمامی محرک‌های درونی و بیرونی است. مدیتیشن با ارائه‌ی سکوت و سکون عمیق، نقش بسزایی در این امر خواهد داشت. با این روش در واقع یک رفت و روب ذهنی را ایجاد می‌کنید که عضلات ذهن خود را تقویت خواهید کرد. این استراتژی یکی از پیشنهادات کاربردی بسیاری از روانشناسان به اغلب متقاضیان کنترل استرس، است.

مدیریت استرس دکتر هلاکویی و تغییر سبک زندگی:

بسیاری از افراد به دنبال بهره برداری از استراتژی‌های کاربردی مدیریت استرس دکتر هلاکویی هستند. بر اساس نظریه دکتر هلاکویی، تمام ما به دو نیاز بسیار اصلی و مهم در زندگی محتاج هستیم:

1. نیازهای مادی و فیزیکی
2. نیاز به آرامش و امنیت

زمانی که هر یک از این نیازها برآورده نگردد، قطعا با عدم تعادل مواجه شده و در نتیجه استرس را تجربه خواهید کرد. یکی از موارد بسیار مهمی که دکتر هلاکویی به آن توجه می‌نمایند، درک تفاوت بین ترس و استرس است. در مدیریت استرس دانش آموزان اغلب می‌توان شاهد جایگزین نمودن عنوان استرس به جای ترس بود. گاها بسیاری از دانش آموزان در مراحل مختلف استرس‌های شدیدی که ناشی از ترس هستند را تجربه می‌نمایند. بنابراین شناخت تفاوت این دو، می‌تواند یکی از راهکارهای مناسب برای کنترل استرس به شمار برود.

بهره برداری از مهارت تنفس عمیق:

یکی از تکنیک‌های خارق العاده برای مدیریت استرس در روانشناسی بهره بهره‌برداری از مهارت تنفس عمیق است. این ابزار به عنوان مهمترین و اصلی‌ترین ابزار کنترل استرس در روانشناسی تلقی می‌گردد. برای این که بتوانید فرایند تنفس عمیق را به طور تاثیرگذار و ایده‌آل انجام دهید، باید فرایند زیر را سپری کنید.

1. قبل از هر چیز یک موقعیت بسیار ایده آل و راحت را برای نشستن انتخاب نموده و چشمان خود را به آرامی ببندید.
2. برای بهره برداری از مهارت تنفس عمیق، بهتر است دستی را بر روی سینه و دست دیگر را بر روی شکم قرار دهید.
3. تا 4 شمرده و یک شروع دم ایده‌آل را انجام دهید.
4. نفس خود را به مدت 4 ثانیه نگه دارید.
5. پس از 4 ثانیه به آرامی هوای موجود در ریه‌ها را خارج کنید.

 بهتر است این فرایند را تا چهار بار تکرار کنید تا بتوانید به آرامش ایده‌آل و مناسبی دست یابید.

مدیریت استرس در روانشناسی با انجام یوگا:

اگر به دنبال یک ذهن آرام، کنترل استرس ایده‌آل، مدیتیشن مفید و غیره هستید، حتما از ورزش یوگا استفاده کنید. این ورزش در کنار فعالیت‌های ذهنی، فعالیت‌های بدنی را نیز ترکیب نموده و تاثیر بسزایی بر روی کنترل استرس خواهد داشت. با این ورزش می‌توانید خواب بهتر، بهبود عملکرد شناختی و بسیاری از مزایای دیگر را نیز تجربه نمایید. با این ورزش تمامی انرژی‌های منفی و تنش‌ها را از خود دور نموده و شاهد افزایش قدرت ذهنی خود خواهید بود. در ضمن این ورزش نقش بسزایی بر روی خود مراقبتی افراد نیز خواهند داشت.